CPU được coi là bộ não của một máy tính và thường được bảo vệ chặt chẽ bởi mainboard và hệ thống tản nhiệt, dẫn đến ấn tượng rằng nó không bị tụt bụi. Tuy nhiên, điều này là một hiểu lầm - mặc dù có vẻ như được bảo vệ khỏi bụi bẩn trong môi trường xung quanh, CPU vẫn đòi hỏi việc làm sạch định kỳ để duy trì hiệu suất tối ưu. Trong phần hướng dẫn xây dựng PC này, Minh Đức PC sẽ giới thiệu Mẹo Build PC một cách chính xác.
Lý do bạn cần vệ sinh CPU?
CPU của chúng ta không hoàn toàn được bảo vệ khỏi bụi. Trừ khi bạn đặt máy tính trong điều kiện chân không, bụi trong không khí sẽ dần dần đọng lại quanh CPU, làm tăng nhiệt độ của nó theo thời gian. Đồng thời, các linh kiện xung quanh CPU bám bụi, và việc làm sạch chúng có thể giúp máy tính hoạt động mát mẻ và ổn định hơn.

Một lý do khác mà bạn nên thường xuyên làm sạch và vệ sinh CPU là để thay thế keo tản nhiệt. Dù bạn sử dụng loại keo tốt đến đâu, thời gian cũng sẽ làm cho nó khô và xuất hiện nứt nẻ, ảnh hưởng đến khả năng truyền nhiệt giữa bề mặt CPU và khối tản nhiệt. Thời gian cụ thể mà keo tản nhiệt trở nên khô phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chất lượng của tản nhiệt và keo, vị trí của máy tính, nhiệt độ môi trường, và cách sử dụng của bạn đối với hệ thống PC.
Chúng ta đều hiểu rằng khi nhiệt độ của máy tính tăng, hiệu suất cũng sẽ giảm xuống, ảnh hưởng đến khả năng thực hiện công việc và trải nghiệm giải trí. Việc làm sạch bụi xung quanh CPU cùng tản nhiệt, cùng việc thay thế keo tản nhiệt mới, đều là biện pháp hữu ích để giảm thiểu vấn đề này.
Khi nào là thời điểm bạn cần vệ sinh CPU?
Thực hiện vệ sinh cho CPU thường nên được tiến hành khi bạn nhận thấy máy tính hoạt động chậm hoặc nhiệt độ của CPU đạt mức quá cao. Ngoài ra, bạn cũng có thể thực hiện vệ sinh định kỳ nếu bạn muốn duy trì máy tính của mình trong tình trạng sạch sẽ. Một quy tắc đơn giản mà Minh Đức PC đề xuất cho độc giả là khoảng 6 tháng đến 1 năm, phụ thuộc vào môi trường xung quanh máy tính, có nhiều bụi hay không, và liệu máy tính có được đặt trong phòng mở, đóng cửa, hay có điều hòa không khí và hệ thống hút bụi không.
Làm cách nào có thể đo nhiệt độ CPU?
Đo nhiệt độ của CPU là một công việc rất đơn giản, vì cả Intel và AMD đều trang bị cảm biến nhiệt cho sản phẩm của họ. Bạn có thể sử dụng một phần mềm như SpeedFan để đọc dữ liệu từ các cảm biến này. Phần mềm này cung cấp thông tin chính xác về nhiệt độ từng nhân CPU, xung nhịp hiện tại và nhiều thông số khác, như thể hiện trong hình ảnh dưới đây:

CPU quá nóng ở nhiệt độ là bao nhiêu?
Thông thường, mức nhiệt độ dưới 90 độ C khi tải nặng được coi là bình thường cho CPU. Khi vượt qua giới hạn này, CPU có nguy cơ bị hỏng và thường sẽ thực hiện thermal throttling, giảm xung nhịp để giảm nhiệt độ. Điều này không chỉ làm giảm hiệu suất của CPU mà còn khiến máy tính hoạt động chậm hơn đáng kể.
Tuy nhiên, con số này không phải là tuyệt đối và có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại CPU. Ví dụ, các CPU Threadripper của AMD hoặc CPU thế hệ 12 của Intel (Alder Lake) có thể hoạt động ở nhiệt độ cao hơn, đặc biệt là khi được trang bị các giải pháp tản nhiệt mạnh mẽ như tản nhiệt khí cao cấp hoặc hệ thống tản nhiệt nước.
Bạn cần chuẩn bị những gì để vệ sinh CPU đón Tết 2024?
Để làm sạch CPU, bạn không cần nhiều dụng cụ. Thông thường, bạn chỉ cần trang bị một cây vặn vít để tháo tản nhiệt, một khăn lau vệ sinh keo tản nhiệt (có thể thay thế bằng khăn giấy tẩm cồn isopropyl alcohol với nồng độ trên 90%), và một bình xịt khí nén.

Dưới đây là các bước làm sạch CPU:
- Mở các chốt cố định bộ tản nhiệt CPU và tháo nó ra.
- Kiểm tra bề mặt CPU. Nếu keo chưa khô, không cần tháo CPU ra.
- Nếu keo đã khô, tháo CPU ra và sử dụng khăn để lau sạch keo cũ trên cả tản nhiệt và bề mặt CPU. Sau đó, bôi keo mới lên bề mặt CPU.
- Sử dụng bình xịt khí nén để thổi bay bụi bẩn xung quanh socket CPU và các linh kiện xung quanh.
- Lưu ý rằng khi sử dụng bình xịt khí nén, bạn không nên nghiêng hoặc lắc mạnh bình, giữ nó đứng và tránh để dòng khí phun ra tiếp xúc với lửa hoặc da trần.
- Sau khi hoàn thành những bước này, bạn đã làm sạch CPU và khu vực xung quanh socket trên mainboard một cách hiệu quả. Lắp lại các linh kiện theo thứ tự ngược lại khi tháo ra và công việc là xong!