Ngay cả khi bạn đã biết cách xây dựng một PC, thì điều quan trọng còn lại là tìm kiếm các phụ kiện và linh kiện tốt nhất cho máy tính của bạn, chẳng hạn như card đồ họa, bo mạch chủ, vi xử lý, RAM, và nhiều linh kiện khác. Trong bài viết này, Minh Đức PC sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Cách Lựa Chọn Linh Kiện Để Build PC để xây dựng máy tính.
Hướng dẫn 8 cách lựa chọn linh kiện lắp ráp máy tính (PC) thành công 100%
Lựa chọn ngân sách
Hiệu suất làm việc của một máy tính chủ yếu phụ thuộc vào hai yếu tố quan trọng: ngân sách và nhu cầu cụ thể của người dùng. Trên thực tế, ngân sách là một yếu tố quyết định hàng đầu khi bạn quyết định xây dựng một máy tính mới. Bạn cần xác định mức ngân sách bạn có thể sẵn sàng đầu tư vào chiếc máy tính của mình. Hãy tự hỏi: Bạn sẵn sàng bỏ ra bao nhiêu tiền để mua một chiếc Máy Tính PC mới? Sau khi xác định được ngân sách của mình, bạn có thể xác định rõ hơn về lựa chọn cấu hình phù hợp.

Ngoài ra, việc xác định nhu cầu cụ thể của bạn cũng rất quan trọng. Máy tính của bạn sẽ được sử dụng cho mục đích gì? Có phải để học tập, giải trí, hay chơi game không? Một khi bạn đã hiểu rõ nhu cầu của mình, việc lựa chọn cấu hình sẽ dễ dàng hơn. Ví dụ, nếu bạn chỉ cần một chiếc máy tính để hỗ trợ việc học tập, bạn có thể tập trung vào việc mua một chiếc máy tính có khả năng xử lý văn bản như Microsoft Word, Excel và duyệt web một cách mượt mà. Với nhu cầu này, bạn có thể lựa chọn một chiếc máy tính với cấu hình cơ bản như CPU Core i3 hoặc cao hơn, RAM 4GB, và chip đồ họa Intel HD Graphics 4200 là đã đủ.

Nhớ rằng, việc xác định ngân sách và nhu cầu cụ thể sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn cho việc mua máy tính mới của mình. Trong trường hợp bạn đang xem xét việc mua một máy tính chuyên dụng cho việc chơi game, thì hãy chuẩn bị tinh thần cho việc tăng chi phí, vì máy tính chơi game thường có giá cao hơn và yêu cầu khả năng xử lý tác vụ nặng cũng như đồ họa cao cấp để đảm bảo trải nghiệm chơi game tốt nhất. Để có một máy tính chơi game mạnh mẽ, bạn cần tập trung vào cấu hình phần cứng cao cấp, bao gồm CPU mạnh mẽ như Core i5 hoặc i7, card đồ họa rời từ NVIDIA hoặc AMD để đảm bảo khả năng xử lý đồ họa tốt nhất. Bên cạnh đó, RAM nên từ 8GB trở lên để đáp ứng các yêu cầu của các tựa game hiện đại, và việc sử dụng ổ cứng HDD kèm ổ SSD sẽ giúp tăng tốc độ truy xuất dữ liệu, cải thiện hiệu suất tổng thể của máy tính.
Lựa chọn bộ vi xử lí
Khi bắt đầu xây dựng một PC, việc lựa chọn bộ vi xử lý (CPU) là một quyết định quan trọng. Hiện nay, có hai nhà sản xuất hàng đầu là AMD và Intel cung cấp các dòng chip, và việc chọn lựa giữa họ phụ thuộc vào nhu cầu và ngân sách của bạn. Nếu bạn đang xem xét việc mua một CPU, bạn nên xem xét cẩn trọng để đảm bảo nó phù hợp với ngân sách của mình. Có các loại CPU như AMD Athlon, chip Pentium và Celeron của Intel có giá cả phải chăng và có khả năng chạy được hầu hết các ứng dụng thông thường và hoạt động giải trí ở mức tốc độ trung bình. Tuy nhiên, nếu bạn muốn xây dựng một máy tính phục vụ cho giải trí cao cấp hoặc công việc chuyên nghiệp, thì các CPU như Intel Core hoặc AMD Ryzen là sự lựa chọn tốt. Các CPU này thường có nhiều lõi và luồng xử lý, cho phép thực hiện nhiều tác vụ đồng thời một cách hiệu quả.

Ví dụ, nếu bạn ưa thích Intel, bạn có thể chọn một con chip Core i5, hoặc nếu bạn ưa thích AMD, có thể chọn một con Ryzen R5 cho máy tính dành cho việc chơi game ở mức độ trung bình. Lưu ý rằng, việc chọn một CPU với hiệu suất cao hơn so với nhu cầu có thể dẫn đến tăng chi phí cho CPU, quạt tản nhiệt, và nguồn điện phù hợp. Hãy đảm bảo kiểm tra xem CPU bạn chọn có tương thích với socket trên bo mạch chủ hay không để tránh sự không tương thích.
Lựa chọn bo mạch chủ
Nếu CPU được xem như bộ não của máy tính, thì bo mạch chủ có thể được xem như hệ thống thần kinh của nó. Bo mạch chủ có vai trò quan trọng trong việc kết nối và điều phối các thành phần khác trong máy tính, tạo nên một hệ thống hoạt động mạnh mẽ và hiệu quả. Bo mạch chủ có nhiều kích thước và chuẩn khác nhau để phù hợp với các nhu cầu và kích thước của máy tính. ATX là kích thước lớn nhất, cung cấp nhiều không gian cho các cổng kết nối và khe cắm mở rộng. Micro-ATX có kích thước nhỏ hơn một chút, hỗ trợ ít khe cắm mở rộng hơn. Mini-ITX thì thích hợp cho các máy tính nhỏ gọn hoặc máy tính xách tay. Ngoài ra, còn có chuẩn BTX là một chuẩn mới xuất hiện.

+ Khi chọn bo mạch chủ, có một số điểm cần lưu ý:
- Đảm bảo rằng CPU và bo mạch chủ tương thích với nhau. Ví dụ, nếu bạn chọn một CPU Intel loại LGA 1151, thì hãy chọn một bo mạch chủ hỗ trợ LGA 1151.
- Kiểm tra xem bo mạch chủ có hỗ trợ tính năng Overclock cho CPU hay không, nếu bạn có kế hoạch sử dụng tính năng này.
- Chọn bo mạch chủ phù hợp với nhu cầu của bạn, bao gồm số khe cắm RAM, khả năng hỗ trợ card WiFi, card âm thanh, số lượng ổ cứng SATA, ổ đĩa DVD, và các cổng kết nối I/O.
- Đảm bảo kích thước bo mạch chủ tương thích với case máy tính bạn đang sử dụng.
- Xem xét khả năng mở rộng và nâng cấp của bo mạch chủ để bạn có thể nâng cấp máy tính của mình trong tương lai.
- Khi thao tác và lắp đặt các linh kiện lên bo mạch chủ, hãy cẩn thận để tránh làm hỏng các thành phần quan trọng.
Lựa chọn Card đồ họa
Thành phần card đồ họa là một phần quan trọng và tốn kha khá chi phí trong việc xây dựng một máy tính. Dựa vào nhu cầu sử dụng của bạn, bạn có thể chọn giữa hai loại card đồ họa phổ biến: card tích hợp (onboard) và Card VGA rời.

+ Card tích hợp (Onboard): Đây là lựa chọn phù hợp cho công việc học tập và làm việc văn phòng thông thường. Máy tính sử dụng card tích hợp sẽ không đáp ứng được nhu cầu đồ họa và gaming cao cấp.
+ Card đồ họa rời: Đây là thành phần quan trọng đối với game thủ và những người có nhu cầu đồ họa cao cấp. Hiệu suất của card đồ họa ảnh hưởng đến tốc độ khung hình (FPS) trong trò chơi. FPS càng cao, trải nghiệm chơi game càng tốt. Trong trường hợp FPS thấp hơn 60, có thể gây hiện tượng giật lag.
Hai hãng đáng chú ý là NVIDIA và AMD, cung cấp nhiều dòng card đồ họa khác nhau:
+ NVIDIA có các dòng như GeForce GTX 1660 và GTX 1660 Ti, có hiệu suất tương đương với GeForce GTX 1070. Nếu bạn muốn chơi game 4K, có thể xem xét các lựa chọn như RTX 2080 hoặc RTX 2080 Ti, mặc dù chú ý rằng chúng không rẻ.
+ AMD cung cấp các dòng card như Radeon RX Vega 64, Vega 54 và RX 580, phù hợp cho việc xem phim HD, 4K, chỉnh sửa hình ảnh và video, hoặc chơi các tựa game phổ biến.
Khi chọn card đồ họa, hãy xem xét nhu cầu và ngân sách của bạn để tìm lựa chọn phù hợp nhất cho máy tính của mình.
Lựa chọn RAM
Việc lựa chọn RAM không phải là điều quá phức tạp. Hiện nay, hai loại RAM phổ biến nhất trên thị trường là DDR3 và DDR4. RAM đóng vai trò quan trọng trong việc truy cập các ứng dụng và tựa game một cách nhanh chóng, cũng như hỗ trợ khả năng đa nhiệm. Dung lượng RAM mà bạn nên chọn phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng:
+ 8GB RAM: Đây là dung lượng phù hợp cho việc sử dụng các tựa game thông thường và các tác vụ hàng ngày. Nếu bạn không thực hiện các tác vụ đòi hỏi nhiều tài nguyên, 8GB RAM sẽ đủ thoải mái.
+ 16GB RAM trở lên: Nếu bạn thường xuyên chỉnh sửa video, chơi các game đồ họa nặng, hoặc sử dụng máy ảo, thì bạn nên xem xét nâng cấp lên 16GB RAM trở lên để đảm bảo hiệu suất mượt mà.

Ngoài dung lượng, bạn cũng cần xem xét số khe cắm RAM trên bo mạch chủ để biết được giới hạn tối đa của RAM mà bo mạch chủ hỗ trợ. Hãy kiểm tra xem bo mạch chủ có hỗ trợ tốc độ bus cao nhất của RAM hay không để đảm bảo rằng bạn không phải lãng phí tài nguyên. Ví dụ, nếu bo mạch chủ chỉ hỗ trợ tối đa 2800MHz, việc sử dụng RAM có tốc độ xung nhịp 3200MHz sẽ bị giới hạn xuống 2800MHz.
Lựa chọn ROM
Ổ cứng là một phần quan trọng của máy tính, và hiện nay, người dùng thường kết hợp sử dụng ổ cứng HDD và ổ cứng SSD để tối ưu hóa hiệu suất và lưu trữ dữ liệu. HDD (Hard Disk Drive) là loại ổ cứng truyền thống, có giá thành rẻ hơn, nhưng tốc độ đọc/ghi chậm hơn và dễ hỏng hóc hơn. SSD (Solid State Drive) sử dụng chip nhớ, nên nó bền hơn, có tốc độ đọc/ghi vượt trội và có kích thước nhỏ gọn hơn. Tuy giá thành của SSD cao hơn HDD, nhưng nó đem lại sự cải thiện đáng kể về hiệu suất.

Cấu hình phổ biến mà nhiều người dùng lựa chọn cho PC của họ là sử dụng một ổ SSD dung lượng nhỏ, thường là 128GB hoặc 256GB, cùng với một ổ cứng HDD có dung lượng lớn, thường là 1TB hoặc nhiều hơn. Ổ SSD thường được dùng để cài đặt hệ điều hành và các ứng dụng chính, trong khi ổ HDD dùng để lưu trữ dữ liệu. SSD có hai chuẩn giao tiếp phổ biến là SATA và PCI Express. SATA là chuẩn cũ hơn, nhưng vẫn cung cấp hiệu suất ổn định. Trong khi đó, chuẩn NVMe sử dụng cổng giao tiếp PCI Express để tăng băng thông, giúp tốc độ đọc/ghi nhanh hơn và độ trễ thấp hơn. Ví dụ, SSD Samsung 970 Pro là một ví dụ về SSD NVMe mạnh mẽ, với tốc độ đọc lên đến 3.500 MB/s, tốc độ ghi là 2.500 MB/s, và thời gian đáp ứng nhanh chóng.Nếu có điều kiện, nên xem xét mua một ổ SSD có dung lượng lớn để cải thiện hiệu suất tổng thể của máy tính.
Lựa chọn nguồn cung cấp điện
Nguồn máy tính có vai trò quan trọng trong hệ thống, vì nó cung cấp nguồn điện ổn định để máy tính hoạt động hiệu quả và bền bỉ. Khi lựa chọn nguồn, bạn không nên tiết kiệm quá mức về giá trị, mà nên tập trung vào chất lượng và uy tín của nhà sản xuất. Số lượng Watt cần thiết cho nguồn phụ thuộc vào cấu hình tổng của máy tính. Đối với các cấu hình cao cấp hoặc sử dụng card đồ họa mạnh như NVIDIA GTX 1080 Ti, bạn cần ít nhất 600W. Tuy nhiên, đối với các cấu hình thấp hơn hoặc sử dụng card đồ họa yếu hơn như GT 950, bạn có thể sử dụng nguồn có công suất thấp hơn, khoảng 150W.

Khi mua nguồn, hãy lựa chọn một nguồn có công suất đầu ra thực cao hơn tổng công suất dàn máy tính tiêu thụ từ 100-150W (tùy thuộc vào cấu hình) để có sự dư thừa cho việc nâng cấp và tránh làm việc liên tục trong thời gian dài, đảm bảo độ ổn định của hệ thống. Ngoài ra, hãy lựa chọn nguồn có chứng nhận 80 Plus trở lên. Tiêu chuẩn 80 Plus đánh giá hiệu suất chuyển đổi từ AC sang DC, và các cấp bậc như Bronze, Silver, Gold, Platinum và Titanium thể hiện mức độ hiệu suất cao hơn. Cấp bậc càng cao thì tỷ lệ chuyển đổi càng cao, giúp tiết kiệm điện năng và giảm sự thất thoát.
Lựa chọn hệ thống tản nhiệt
Bộ tản nhiệt của máy tính chịu trách nhiệm làm mát hệ thống, đặc biệt khi máy tính hoạt động dưới tải công việc nặng. Có hai loại chính của bộ làm mát CPU: làm mát không khí và làm mát bằng chất lỏng. Bộ làm mát không khí sử dụng quạt để đẩy luồng không khí qua các phần cứng nóng bên trong máy tính, loại bỏ nhiệt ra ngoài. Loại này tiết kiệm chi phí hơn và dễ lắp đặt hơn. Trong khi đó, bộ làm mát bằng chất lỏng sử dụng chất lỏng tản nhiệt để làm mát các linh kiện, có hiệu suất tốt hơn nhưng có giá đắt hơn và yêu cầu quá trình lắp ráp phức tạp hơn.

Khi lựa chọn bộ làm mát, bạn cần kiểm tra xem CPU và kích thước của case có phù hợp với loại tản nhiệt nào. Ngoài CPU, có các loại tản nhiệt khác như tản nhiệt cho RAM, VGA, và nhiều phụ kiện khác giúp tăng cường hiệu suất và tính thẩm mỹ của hệ thống. Ngoài các thành phần quan trọng như CPU, bo mạch chủ, card đồ họa, RAM và ổ cứng, còn có nhiều linh kiện khác như case máy tính, màn hình, chuột, bàn phím, và nhiều phụ kiện khác mà bạn có thể tìm hiểu thêm. Nếu bạn không có đủ thời gian hoặc kiến thức để tự lắp ráp, bạn cũng có thể lựa chọn mua máy tính nguyên bộ và sau đó nâng cấp thêm theo nhu cầu của bạn.
Hy vọng rằng những hướng dẫn cơ bản này sẽ giúp bạn tùy chọn các linh kiện phù hợp để tự mình xây dựng một chiếc máy tính. Bước tiếp theo là thực hiện quá trình lắp ráp các linh kiện này lại với nhau. Trước khi bắt đầu công việc lắp ráp, hãy chắc chắn kiểm tra từng linh kiện để đảm bảo chúng hoàn toàn tương thích với nhau.